Λοιπον επειδη βλεπω στα στατιστικα μου οτι πολλοι ερχεστε σε αυτο το blog ψαχνοντας στο google για «δουλεια στο Αμστερνταμ» (και προφανως απογοητευεστε γιατι μονο για δουλεια δε μιλαω εδω μεσα..). Θα σας δωσω καποιες βασικες οδηγιες που ελπιζω να σας φανουν χρησιμες.
Το πρωτο και βασικοτερο πραγμα που πρεπει να τακτοποιησει κανεις φτανοντας εκει ειναι να κανει εγγραφη στο Δημο (gemeente), ωστε να παρει το Burgerservicenummer (BSN, παλιοτερα γνωστο και ως SOFI nummer) του. To BSN ειναι ο αριθμος πασπαρτου που χρησιμευει για να ανοιξεις τραπεζικο λογαριασμο, να βρεις ασφαλιση, να παρεις επιδοματα και να πληρωνεις φορους, γενικα τα παντα ολα και τα κοαλα τιποτα. Χωρις BSN δεν υπαρχεις ενα πραμα.
Το BSN το παιρνεις δηλωνοντας στο Δημο τη διευθυνση σου και κανοντας εγγραφη σε αυτη τη διευθυνση. Ειναι πολυ σημαντικο να το κανεις αυτο, διοτι αν σε πιασουν να ζεις καπου χωρις να εισαι εγγεγραμμενος εκει υπαρχουν πολυ υψηλα προστιμα. Πού μπορει να υπαρξει προβλημα τωρα: Για να παρεις το BSN πρεπει να εχεις μονιμη διευθυνση. Για να βρεις να νοικιασεις σπιτι στο Αμστερνταμ (αν δεν εισαι φοιτητης, οποτε και λογικα θα εχεις εστια) σου ζητανε το συμβολαιο με τη δουλεια σου οπου αναφερετε ο μισθος σου. (Αυτο γινεται για δυο λογους: α) για να εχουν κατι σαν εγγυηση οτι εχεις μισθο για να τους πληρωνεις τα νοικια και β) αν εχεις πολυ υψηλο μισθο δεν επιτρεπεται να νοικιασεις φθηνο σπιτι, ωστε να μπορουν να τα παρουν πιο χαμηλομισθοι). Για να βρεις δουλεια ομως, αν δεν την εχεις βρει ηδη κι εχεις κανει τις σχετικες συνεννοησεις, συνηθως σου ζητανε το BSN για να γινει η προσληψη – ειναι κατι σαν ΑΦΜ και αριθμος κοινωνικης ασφαλισης ολα-σε-ενα. Χωρις BSN δεν μπορεις να δουλεψεις διοτι εισαι εκτος συστηματος, παρανομος και ανασφαλιστος.
Πώς μπορει να λυθει αυτο: Υπαρχουν οι εξης τροποι. Ο πρωτος ειναι, οταν θα βρεις δουλεια, να συνεννοηθεις με τους εργοδοτες για το οτι σου λειπει το BSN και οτι θα το βγαλεις αμεσα, ωστε να σου δωσουν (conditional, εστω) συμβολαιο βαση του οποιου θα καταφερεις να βρεις σπιτι. Ο δευτερος ειναι να βρεις εναν πιο συνεννοησιμο ιδιοκτητη ή μεσιτη, που θα καταλαβει το προβλημα και θα προσφερθει να βοηθησει (λεφτα αλλωστε θελει να βγαλει κι αυτος), και ολο και καποιος τροπος θα υπαρξει. Πχ οταν νοικιασαμε το 2ο σπιτι μας, επειδη δεν δουλευαμε τοτε, χρειαστηκε να παρασχεθουν αλλες εγγυησεις, οπως πχ να υπογραψουν οι γονεις μου ως εγγυητες με ενα αντιγραφο της φορολογικης τους δηλωσης. Ενας τριτος τροπος ειναι, εαν εχεις κανενα φιλο εκει και φιλοξενεισαι καπου, να πατε μαζι στο Δημο και να κανει δηλωση αυτος (εφοσον φυσικα ειναι εγγεγραμμενος εκει) οτι θα μενεις μαζι του και δεχεται να εγγραφεις στη διευθυνση του. Προσοχη: Μην το κανετε αυτο και μετα πας να μεινεις αλλου χωρις εγγραφη, διοτι αν σας πιασουν θα φατε προστιμο και οι δυο. Αν μεινεις οντως εκει προσωρινα και στο μεταξυ, αφου εχεις αποκτησει το BSN βρεις αλλου σπιτι, θα πρεπει να δηλωσεις τη νεα σου διευθυνση. Παλι προσοχη: Επιτρεπεται μεχρι ενας συγκεκριμενος αριθμος ατομων για καθε σπιτι (αναλογα τα τετραγωνικα), οποτε ενδεχεται ο φιλος σου να μη μπορει να σε εγγραψει, ακομα και αν εχει καθε καλη διαθεση. Επισης, να κοιταξει το συμβολαιο του με τον ιδιοκτητη διοτι ειναι πολυ πιθανο να πρεπει να ενημερωσει και τον ιδιοκτητη για κατι τετοιο, αλλιως αν στραβωσει ο ιδιοκτητης σας πεταει και τους 2 εξω.
Τα ενοικια ειναι αρκετα πιο ακριβα απ’ό,τι στην Ελλαδα. Ενδεικτικα, ενα στουντιο στο κεντρο κοστιζει περιπου 800-1000 ευρω το μηνα (τα ενοικια ειναι συνηθως all-inclusive), ενω με ενα budget 300-500 ευρω βρισκεις ειτε μια τρυπα ειτε συγκατοικηση. Αν φυγεις λιγο απο το κεντρο ομως μπορει να βρεις κατι πιο αξιοπρεπες με καλυτερα λεφτα.
Προσοχη στις αγγελιες! Ειδικα στο craigslist υπαρχουν παρα πολλες απατες. Μη δωσετε σε ΚΑΝΕΝΑΝ λεφτα πιο μπροστα αν δε συναντηθειτε, δειτε το σπιτι και υπογραψετε πρωτα το συμβολαιο. Emails του τυπου «ειμαι στην Αγγλια τωρα για μια δουλεια αλλα αν μου στειλεις τα λεφτα θα σου στειλω το κλειδι» ΕΙΝΑΙ ΑΠΑΤΕΣ, οσο ωραια κι αν φαινονται τα σπιτια!
Χρησιμα links ειναι σιγουρα τα εξης:
http://www.kamernet.nl -> site με αγγελιες για σπιτια και διαμερισματα. Θα χρειαστει να πληρωσειες ενα μικρο ποσο για εγγραφη στο site ωστε να μπορεις να απαντας στις αγγελιες, αλλα αυτο ειναι ουσιαστικα για να προστατεψει τους χρηστες του site απο διαφορους απατεωνες (οι οποιοι δε θα ηθελαν να πληρωσουν). Σε αυτο το site βαζουν αγγελιες κατα 95% ιδιοκτήτες ή νοικαρηδες που θα φυγουν για ορισμενο χρονικο διαστημα και οχι τοσο μεσιτες. Στα συν: Δε θα πληρωσεις προμηθεια μεσιτη, δε θα γινει ιστορια με συμβολαιο, η δουλεια θα γινει πολυ πιο γρηγορα. Στα πλην: Περιπου στα μισα απο αυτα τα σπιτια δε θα επιτρεπεται να κανεις εγγραφη, πραγμα το οποιο δεν το προτεινω.
http://www.iamsterdam.com/en/living: Τα παντα ολα για οποιον ενδιαφερεται να μετακομισει στο Αμστερνταμ, στα αγγλικα, με links, διευθυνσεις και τηλεφωνα. Ενας πολυ πιο αναλυτικος οδηγος οσων γραφω εγω εδω.
Μια που ειπα αγγλικα… Ειναι υποχρεωτικο να μιλαει κανεις ολλανδικα για να βρει δουλεια στο Αμστερνταμ; Η απαντηση ειναι πως οχι, δεν ειναι, ολοι εκει μιλανε αγγλικα, αλλα ειναι σιγουρα πολυ πιο δυσκολο. Βεβαια αν μιλαμε για high skill δουλειες εξαρταται παντα απο τη δουλεια και τον εργοδοτη, αλλα για δουλειες τυπου McJobs (ανειδικευτου) μπορεις να βρεις σε τουριστικα μερη. Μαθηματα ολλανδικων προσφερουν παντως καποιοι Δημοι, και ακομα δωρεαν μια φορα την εβδομαδα στην Ελληνικη κοινοτητα (διευθυνση: De Wittenkade 111). Οι μισθοι ακομα και για τις κατωτατες δουλειες (τυπου σερβιτορος, ταμιας κλπ) ξεκινανε απο περιπου 9 ευρω την ωρα (συν πλην). Δουλειες γενικα υπαρχουν και για αγγλοφωνους, αλλα οσο πιο συγκεκριμενο ειναι αυτο που ψαχνεις τοσο πιο δυσκολα θα το βρεις.
Για να δουλεψεις ειναι ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟ να εισαι ασφαλισμενος – ακομα κι αν εχεις ευρωπαϊκη καρτα ασφαλισης και εισαι ασφαλισμενος εδω, ΔΕΝ μετραει αν βρεις δουλεια εκει, πρεπει να παρεις τοτε ολλανδικη ασφαλιση. Ενιοτε γινονται ελεγχοι και αν δουλευεις και εισαι ανασφαλιστος παλι παιζουν πολυ υψηλα προστιμα. Η βασικη ασφαλιση στο Αμστερνταμ κοστιζει γυρω στα 100 ευρω το μηνα, αν ομως εισαι ανεργος/χαμηλομισθος δικαιουσαι ενα επιδομα που λεγεται zorgtoeslag και σου επιστρεφει περιπου 75-80% των εξοδων ασφαλισης. Αναλογο επιδομα ειναι και το επιδομα ενοικιου, το οποιο λεγεται huurtoeslag, και για να το παρεις ισχυουν ορισμενες προϋποθεσεις σχετικα με το μισθο σου, το υψος του ενοικιου, τη διαρκεια του συμβολαιου, τα ποσα ατομα μενουν στο διαμερισμα και τι μισθο εχουν κλπ. Πχ δεν το δικαιουσαι για σπιτια με πολυ υψηλο ενοικιο, αφου υποτιθεται οτι για να κανεις αιτηση εισαι χαμηλομισθος. Τις προϋποθεσεις κοιταξτε τις μονοι σας, δε θα τα δωσω και ολα μασημενη τροφη εδω μεσα γιατι βαριεμαι τα γραφειοκρατικα. Καλο ειναι ομως να γνωριζετε οτι υπαρχει αυτο το επιδομα, διοτι δε σε ενημερωνει ΚΑΝΕΙΣ γι’αυτο αν δε μυρισεις τα νυχια σου να πας να ρωτησεις, κι εγω εχασα κατι πολυ ωραια λεφτακια που δικαιουμουν για το πρωτο σπιτι μου, διοτι δεν το ηξερα την πρωτη χρονια και οταν το εμαθα ειχε περασει η προθεσμια *&^%%$@!
Για να βρεις τη δουλεια: Αν δε μιλαμε για McJob ή πρακτικη ασκηση, τοτε η πιο σωστη κινηση ειναι να ψαξεις μεσω ενος uitzendbureau (αγγλικα: recruitment agency, recruiter). Ειναι κατι σα μεσιτες εργασιας. Οι εταιριες εμπιστευονται περισσοτερο να παρουν καποιον συστημενο απο ενα γραφειο και τσεκαρισμενο γι’αυτους, παρα να παρουν γουρουνι στο σακι αν κανεις αιτηση ανεξαρτητα. Να φανταστεις, φιλος αναγκαστηκε τελικα να γυρισει στην πατριδα του διοτι εκανε αιτηση στις θεσεις που τον ενδιεφεραν μονος του, απορριφθηκε, και μετα που πηγε τελικα μεσω του recruiter τις ειχε καψει ολες ακριβως επειδη πηγε μονος του. Links για αξιοπιστα γραφεια απο αυτα εχει στο site που σας εδωσα παραπανω 🙂 Βεβαια, εκτος απο την προσληψη, υπαρχει και το status του freelancer ή του homeworker, μπορειτε να τα ψαξετε μονοι σας γιατι λεπτομερειες δεν ξερω, αλλα τουλαχιστον εχετε ενα μπουσουλα για το τι να ψαξετε.
Για να ανοιξεις τραπεζικο λογαριασμο: χρειαζεσαι το BSN σου, το ενοικιαστηριο συμβολαιο σου, ταυτοτητα και δε θυμαμαι τι αλλο, αυτα θα σας τα πει η τραπεζα. Μια μικρη ενημερωση: Το συστημα εκει ειναι αρκετα ανεπτυγμενο, το internet banking, οι debit cards (PIN cards) και το Chipknip (φορτωνεις λεφτα στο chip της καρτας σου τα οποια αφαιρουνται απο το λογαριασμο σου επιτοπου και μετα τα χρησιμοποιεις απο το chip, φαντασου σα να βαζεις καρτα στο κινητο σου, απλα βαζεις καρτα στην ..καρτα) χρησιμοποιουνται πολυ περισσοτερο απο τα μετρητα. Για να διατηρεις λογαριασμο πληρωνεις (εκτος αν ειναι λογαριασμος student) ενα ποσο καθε τριμηνο συνηθως, αναλογως ποσα προνομια σου παρεχει ο λογαριασμος (πχ για εναν απλο βασικο λογαριασμο ειναι κατι λιγοτερο απο 4 ευρα το τριμηνο).
Μηνιαια εξοδα: Καλο ειναι να ξερετε να μαγειρευετε! Το φαγητο εξω στο Αμστερνταμ ειναι πιο ακριβο (και πιο σκατα) σε σχεση με την Ελλαδα, ενω τα σουπερ μαρκετ πιο φτηνα (οχι ολα, πρεπει να ξερεις σε ποιο να πας. Συγκεκριμενα τα Dirk ειναι πολυ φθηνα και με μεγαλη ποικιλια, ενω τα Albert Heijn που ειναι και παντου ειναι τα ακριβοτερα). Εγω με το φιλο μου διναμε για 2 ατομα περιπου 100 ευρω για ψωνια που διαρκουσαν 2-3 εβδομαδες, χωρις ομως να υπολογισουμε καποια τυπου γαλα κλπ που τα αγοραζαμε απο τη γειτονια. Και τρωγαμε ΚΑΛΑ. Επισης η διασκεδαση (καφες-μπυρα) ειναι πιο φτηνη σε σχεση με Ελλαδα, αυτα που ειναι πιο ακριβα ειναι οι συγκοινωνιες και τα ενοικια.
Μετακινησεις: Εν γενει στο Αμστερνταμ δε συμφερει να εχεις αυτοκινητο, ειναι πανακριβο το παρκινγκ κλπ. Εννοειται οτι το βασικο μεσο ειναι το ποδηλατο: παει παντου (δεν υπαρχουν ανηφορες), ειναι οικολογικο, παρκαρεις ευκολα. Ακομα και για να πας σε μια αλλη πολη, με ενα μικρο fee το ανεβαζεις στο τρενο και οταν φτασεις στον προορισμο σου εχεις κι εκει το δικο σου μεταφορικο μεσο. Τα ταξι ειναι πολυ πιο ακριβα απ’ο,τι στην Ελλαδα, ουτε να τα σκεφτεσαι. Οι μαζικες συγκοινωνιες ειναι πολυ καλες. Τα τραμ στην ωρα τους, τα λεωφορεια επισης, τα τρενα ενιοτε πηδανε δρομολογια (πολυ κακο αν πας αργοπορημενος στο αεροδρομιο) αλλα εν γενει ειναι αξιοπιστα. Για να τα χρησιμοποιησεις (κυριως τα αστικα, τραμ λεωφορεια μετρο αλλα ισχυει και για καποια τρενα πλεον) βγαζεις μια GVB OV-Chipkaart, η οποια ειναι μια πλαστικη καρτουλα-εισιτηριο, με την οποια κανεις check-in και check-out στα ειδικα μηχανηματα των μεσων μεταφορας κατα την επιβιβαση και την αποβιβαση. Η καρτα «φορτιζει» με λεφτα σε ειδικα μηχανηματα στους σταθμους ή στα σουπερ-μαρκετ και αφαιρουνται λεφτα με καθε check-in/out. Τετοια μπορεις να βγαλετε ειτε ονομαστικη (με το ατου οτι αν τη χασεις, δε χανεις τα χρηματα που ειχε φορτωμενα επανω), ειτε απλη (με το ατου οτι ειναι πιο ευκολη διαδικασια). Επισης μπορεις να βγαζεις εισιτηριο καθε φορα που παιρνεις καποιο μεσο, αλλα αυτο ειναι πολυ πολυ πιο ακριβο (το εισιτηριο κοστιζει στανταρ 2.80, ενω με την καρτουλα μια διαδρομη μπορει να κοστιζει και 10 cents).
Πολυ βασικο link: 9292ov.nl , το site με ολα τα δρομολογια τρενων και αστικων συγκοινωνιων. Βαζεις το σημειο εκκινησης και το σημειο που θες να πας και σου βγαζει δρομολογιο με το ποιες συγκοινωνιες θα παρεις και σε ποιες στασεις θα αλλαξεις, ποση ωρα θα κανεις και ποσο θα ειναι το εισιτηριο. Μπορεις να το ψαξεις ειτε με την ωρα που θα ξεκινησεις απο το σπιτι σου, ειτε με την ωρα που θες να φτασεις σε εναν προορισμο, οποτε σου λεει και τι ωρα να ξεκινησεις. Απλα οι ωρες για τα αστικα μεσα ειναι λιγο τυχαιες ενιοτε, για τα τρενα ομως ειναι σωστες.
Tελος, αν υποθεσουμε οτι ολα καλα βρηκες σπιτι, ενα site που ειναι ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΧΡΗΣΙΜΟ ειναι το www.marktplaats.nl . To marktplaats ειναι το σαητ με τα second hand αντικειμενα, απο επιπλα για το σπιτι μεχρι εισιτηρια για συναυλιες. Πολλες φορες βρισκεις πραγματα που καποιος χαριζει κιολας. Εμεις ας πουμε ειχαμε βρει ενα δωρεαν τραπεζι για την κουζινα, καρεκλες με 5 ευρω, διπλο στρωμα ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΟ με 10 ευρω, γιατι ο τυπος το πηρε μαζι με το κρεβατι που αγορασε αλλα ηθελε να βαλει το δικο του και να το ξεφορτωθει. Μπορεις να κανεις αναζητηση και αναλογα με την περιοχη (πχ ψαχνω καναπεδες σε αποσταση 3 χιλιομετρα το πολυ απο το σπιτι μου), με τα λεφτα (ψαχνω καναπεδες σε αποσταση 3 χιλιομετρα απο το σπιτι μου μεχρι 25 ευρω) κλπ. Αν αποφασισες να μετακομισεις στο Αμστερνταμ, αυτο το site θα πρεπει να μπει οπωσδηποτε στα αγαπημενα σου.
Ενα αλλο πολυ καλο και πολυ αναλυτικο blog στα ελληνικα ειναι αυτο εδω (ολα τα λινκ απο τον ιδιο): http://www.ipernity.com/blog/socrates/home http://3000meres.blogspot.com/2009/06/blog-post_11.html, http://www.boreiodytika.com/2010/09/blog-post.html, http://3000meres.blogspot.com/2011/08/mofeueu.html. Σε καποια απο τα πραγματα που αναφερει εγω ειχα διαφορετικη εμπειρια, αλλα εν γενει τα διαδικαστικα τα λεει σωστα. Καλο ειναι αν ετοιμαζεσαι να μεταναστευσεις, να παιρνεις οσο το δυνατον πιο πολλες πληροφοριες απο οσο το δυνατον πιο πολλες πηγες, αλλωστε.
Tελικα αξιζει να παει κανεις εκει; Αυτο ειναι μια απαντηση που θα δωσει κανεις μονος του. Σιγουρα ειναι μια πολη με πολυ υψηλη ποιοτητα ζωης, αλλα απο την αλλη δεν ειναι τοσο ευκολο να βρεις δουλεια – ξερω αρκετους που εψαχναν για καιρο και τελικα δε βρηκαν και τα παρατησαν. Συντομα θα ανεβασω ενα συγκριτικο ποστ με τα καλα και τα κακα του Αμστερνταμ σε σχεση με την Αθηνα, και κανει ο καθενας την επιλογη του. Μεχρι τοτε ομως, ελπιζω να βοηθησα λιγακι με τα βασικα. Για περισσοτερες ερωτησεις αφηστε σχολιο!